´









Ιστορία

 

ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΙ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΤΙ ΘΥΜΑΤΑΙ Ο ΚΑΡΔΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΛΤΖΗΣ

14.2.1901 + 13.12.1984
αυτό είναι καθως Γενέθηκα Όλα τα θημαμε

 

 Εγώ γενήθηκα 1901, 14 Φευρουαρίου. Αρχεσα να θημάμε ημονα 3 χρονόν. θημάμε πόλη καλά. Κατά του 1904 ηρθαν η Τουρκη ένα βράδη δια να μας ληστέπσουν και να μας σκοτόσουν. Εμένα μου εβάλανε εις το σταύλο. Μέσα εις τα παχνιά. Και η μάνα μου και η θήες μου λέγανε μη κλες Νικόλα να μη μας ακούσουν η τούρκή. Αλά δε πάλη η τουρκη πυροβολούσαν εις το σπήτη μας για να μπουν μέσα. Αλά και ημής ηχαμε την γεγιά μας που την έλεγαν Αλτα. Και ηχαμε τον μπαρμπα Γειώργη. Αυτή μαζή με την γεγιά μας, περοβολούσαν από μέσα εις το σπήτη. Μολης τηληόσαν η σφερες τότε αδιάσαν τον τουρβά που ήχαν της κάλεκες άδιες και ακούστηκε έξω οτη έχον πολημοβόδια. Και στάθηκαν η τούρκή ηπαν οτή έχον πόλη τσεπανέ δηλαδή πολημοφοδιά. Και δεν μπόρισαν να πουν μέσα. τότε ήταν στο σπήτη ο μπαρπα Γεώργης και ο μπάρπα Κωνσταντίνος. Αλλά ο μπάρπα Κωνσταντίνος από το φόβο έφηγε. Μόνον τον άφησε τον μπαρπα Γεώργη.

 Και γεγιά μας δε πάλη ο πατέρας μου και ο μπάρπα Ηλήας πήγαν εις το θέρος εις την λάρισα. αλά ηκήνο το βράδη όταν μας πολημούσαν η τούρκή να πουν μέσα πόλη μας βοϊθησαν ο Στέργιος Τσιώτσας και ο Αντόνης Μπισούκης και ο παπάς τον λέγανε παπαΚοσμά, ηερευς.
Η τούρκή όταν πυροβολούσαν η θήα μας Γεώργηνα που ηχαν όλη φοβηθή. τότε φόναξε η θήα Γεώργηνα την λέγανε Σοφία όσο μπορούσε να φονάξη. 'σαληάγα σαληάγα τρέξε η ληστέϊ θα μας σκοτόσον'. Αυτός ο Σαλιάγας σε ικήνη την εποχή ηχαμε 2 δίο σκηλιά πού δεν μπορούσε να πλησεάζη κανένας το βράδη. αλά ηχαμε γήρο όλο την αυλήν μας φραγμένη με αυλοτούβορω. Κατά το 1905 τον μπάρπα Κωνσταντίνος ερχόταν από τα Βέρρια διότη ήταν αγογιάτης. αλά δεν ήταν αυτός μοναχός, ήτανε και η άλη. Βγήκαν η τούρκή η ληστέϊ τον πιάσαν τον μπάρπα Κωνσταντίνος και τον ξάπλοσαν κάτω. έβαλαν μια πέτρα ος μαξηλάρι δια να τον σφάξουν, αυτή ήταν 2 νομάτη ήταν ο Ζενέλ καπετάν και Μερτζούν καπετάν, και τους πήραν, ήταν ο μπάρπα Κωνσταντίνος ήταν ο Κωνσταντίνος Μπαπίνης ήταν Βασιλείς Ιτσκου του Κωνσταντίνου και ήταν ο Στέφος του Αντονίου. από εκη τους πυγαν εις το πεύκο του Σελη. και τους ηπαν η ληστέϊ αυριον να ερθητε εις ταδη μέρος, τον ήπαν εις το Λάζος Κύλη. την άλη μέρα πύγαν ο πατέρας μου Τριαντάφυλλος και Καραπάσης τον λεγαν Δημήτρι και τον Ιτσκος Κωνσταντίνος και ο Λάζος Κύλης και Αντόνης Δηνοβήτσης και Στάμκος Μπαμπίνης. όταν πύγαν ηκη τους βρήκαν και τους πύγαν από τα σπήτια μας ρακιά και μπουρέκια και τους έβαλαν προτα να πην η δηκής μας. ηστερα αυτή. Και έλεγαν σ' ηγήα τους εχτρούς. Κατάρα τους εδηναν. και τους καπεδανέους τα σπαθιά ανοιχτια να ϊνε. Και μετά τον μπάρμπα Κωνσταντίνος τον Ζητούσαν 100 λήρες. ηστερα τον δόσανε 20 λήρες με πολά παρακάλια και από τους αλους 3. τους δόσανε 30, σύνολον 50 λήρες. Όταν εφηγαν τον φοναξαν τον Λάζον Κύλη τον έδοσαν η τούρκη λεπτά, ο Λάζος στο δρόμο μέθησε η άλη έλεγαν διατη μέθησες Λαζω. Μη μελάτε διότη θα σας κανονήσω. αυτά μου τα έλεγε ο μπάρμπα Κωνσταντίνος.
Κατά το 1907 ο μπάρμπα Ηλήας πήγενε εις τα ξήλα εις το Βέρμιον. ήταν δούλη 2 τούρκη εις το χοριόν μας ο ένας ήταν εις τους Τσωτσάδες και ο αλός ήταν εις τους Καραμπασεδες. Αυτή ήταν η προδότη, πύγαν στα ξηλα. όταν ηρχόταν βγήκε ο Σαπτόλα καπεδαν. Αυτός ήταν από την Πτελεόνα τότε την έλεγαν Χάρπηνα. τον πύραν τον μπαρπα Ηλήα εχμάλοτος. πάλη πυγε ο πατέρας μου. και ήταν και αλη τον ηύραν 19 λήρες τον απόληκαν. Κατά το 1908 έγενε το σύνταγμα Τουρκικό, δηλαδή έδοσε αμνιστία και όση η τούρκη ήτανε εις τα βουνά κατιβήκαν. και εγώ θημάμε καθόμασταν εις την πόρτα την δηκή μας περνούσαν η ληστέϊ και γελούσαν. Η γεγιά μας έλεγε γελάν τα σκηλιά. ήταν ο Βερτζούν καπετάν και ο Ζενελέλ καπεδαν. Και εγό πύγαμε μαΖί με τον Καραπάση ΡΙΖΟ. και πήγαμε σε ένα χόριο τον λέγανε Κορισό ημής τον λέμε Κόρνιτσο εκί πού πήγαμε μια γρεά μόλης μου ίδη μου ηπε 'ησή ησε από το δικό μας το σοϊ εγκονι'. αυτή είναι 99. εγώ ημε του Γιβαν ι Τασία.
Όταν έγενα εγώ 10 χρόνο και ροτούσα και αυτή μου έλεγαν και εγώ ομος ήξερα. Και πηγενά εις το σκολίον. Και έγραφα. Και εγώ ροτούσα τον μπάρμπα Ηλήα.
Οπός μου έλεγε ο πατέρας μου ήχε πατέρα τον Νικόλα. Ο Νικόλας ήχε πατέρα τον Γεώργη. Ο Γεώργης ήχε πατέρα τον Κώστα αυτά (και ο πατέρας Κωνσταντίνος ηχη πατέρα τον Τραντάψυλλο) είνε έπη 4 εονιες, οπός μου λεϊ ο πατέρας μου ο παπούς του Γεώργη ήχε Αδελψόν τον παπάΗληας από την Κοζάνη που τους λεν Βαββακάδες. Ο παπούς Γεώργης ήχε μόνον ένα πέδη τον Νικόλα και αδελφές η μηά την έλεγαν Ελένη, δε πάλη τον άνδρα της τον έλεγαν Γεώργη δηλαδή Κόκτσε και αυτή είνε στα Μινόσπιτα κάτω από την Νάουσα. Την άλη την ήχε Δημήτρης Δημτσας. την λέγανε Κήκα, Βασιληκή.
Ο παπούς μας Νικόλα ήχε 4 πεδία και 2 τηγατέρες. ο πρότος τον λέγαν 1 Γεώργη τον άλον τον λεγαν 2 Τριαντάφυλλου 3 τον λέγαν Ηλήα και 4 Κωνσταντίνου και 5 Χρηση-Ζλάτο. Και η άλη Νουσιά-Νούσα.
Μία μέρα τον ρότησα τον πατέρα. Ο παπούς Νικόλας από τη πέθανε Και ο πατέρας μου ήπε "ο παπούς σου Νικόλα δεν πέθανε από τον θεόν αλά τον σκότοσαν η τούρκη. Ο παπούς σου Νικόλα ήταν αγωγιάτης πήγενε στα Βέρρια. όταν πήγαν εις το Τετράλοφο δηλαδή Τόρτολη τον λέγαν αυτό το χοριόν και η τούρκη ήχαν γλέντη χόρεβαν. δεν ήταν μόνος ο παπουσου Νικόλα αλά ήταν και η άλη από το χοριόν μας. Και τους έπιασαν εις το χορώ και τους έλεγαν "οϊνα ηεγκιαόρ δηλαδή χορέψατε γκεόρδες". Και τότε ένας Τούρκος τον βάρεσε τον παπού μας Νικόλα με το τουφέκη εις την καρδιά και γήρεσε πήσώ και σε δίο ημέρες πέθανε 1896. Μετά η γηαγιά μας Αλτα πέθανε 1909 από βασιναστήρια από τους Τούρκους. Μετά κατά το 1912 ελευτεροθηκαμε. ήρθη ο εληνηκός στρατός πήγε εος την Βέβη δηλαδή Μπάνιτσα. γήρησε ο στρατός έκανε οπηστοχόρηση και ηρθε μεχρη την Κωζανη. και ημής φήγαμε από το χοριόν μας. εγώ ημον με τα πρόβατα τα φήλαγα. από ηκή μου πήραν και πήγαμε εις την Κοζάνη. καθήσαμε 13 ημέρες. Και μετά προχόρεσε ο στρατός μας. Και ημής ήρθαμε εις το χοριόν μας. Και ημής μετά κάναμε πλιατσκα από το χοριόν Ποντοκόμη. περνάμε οτη βρήσκαμε εις τα σπήτια τους. σητάρη μελήσια. χαλνούσαμεν πρόβατα, περνάμε διότη η τούρκη ηχαν φήγη. προτα αυτή μας τα πήραν, ηστερα ημής. ήχαμε ένα μπάρμπα Γεώργη πήγε εις το Καϊλαρη έφερε πολά πράγματα πήρε μια μηχανή από τον Τσαμάλ πέϊ. ήταν τούρκος, και ακόμα την μηχανή την έχομε, δε πάλη η τούρκη την πήραν την δηκιά μας μηχανή όταν ημής ήμαστε εις την Κοζάνη φευγάτη. Κατά το 1913 πεδανε ο παπούς Γεώργη της μάνας μου ο πατέρας, τον λέγανε του επηθετου Καραστογιάνη. αυτή ήταν 6 αδέλφια και αδελφές. Ο προτος ήταν τον λεγαν Γεώργη τον δεύτερον Ηλήας τον τρίτον Βασίλει τον τέταρτον Νικόλα και Καρανικο τον πεπτον Κονσταντινος και τον έκτον Βανγέλη η μήα αδελφή την λέγανε Πάπα και την αλην Κγηνα Η μάνα μου ήταν 3 αδελφές θεοδόρα Παρασκηβή και Ιωάννα, η μάνα μου αδέλφια δεν ήχεν. ηχε τον μακαρίτη ανάδελφος τον λεγαν Αντόνη. αυτός έχει 5 πεδία Βασείλει Γεόργη Βανγέλη Τρηφον τον σκότοσαν (και ο θιός Αντόνη ηχη 3 κορίτσια Ελένη Ευδοκία Δήμητρα) η αντάρτες γένονταν ευφίλιος πόλεμος 1947-1948
Από χειρόγραφο Ν. Μπαλτζή, κειμήλιο οικογενείας του.

 

 

 

 

 

Site map

© www.ptolemaida.gr